1. อวิชชา (ความไม่รู้) |
ไม่รู้ว่ามีกฏธรรมชาติ (ความจริง)
ไม่รู้เรื่อง “ไตรลักษณ์”
ไม่รู้ว่า “สิ่งใดมีเกิด ย่อมมีความดับ”
ไปเป็นธรรมดา (ธรรมชาติ) |
2.สังขาร (สิ่งปรุงแต่ง) |
2.1 สังขาร ที่ไม่มีวิญญาณ
(เช่น รถ ภูเขา) |
|
2.2 สังขาร ที่มีวิญญาณ
(เช่น คน สัตว์)
สังขาร – ความคิด
ชนิดดี ชนิดไม่ดี
– คิดดี – คิดชั่ว
– ศรัทธา – โลภะ / โทสะ / โมหะ
– สติ |
3. วิญญาณ
(การรับรู้ผ่าน อายตนะ) |
|
4. นามรูป
(กายและใจ) |
4. 1 นามรูป = รูปนาม
รูป = รูปธรรม (กาย)
นาม = นามธรรม (ใจ) |
5. สฬายตนะ
(อายตนะ) |
|
6. ผัสสะ
(อายตนะภายใน + อายตนะภายนอก + วิญญาณ |
|
7.เวทนา
(สุข ทุกข์ เฉยๆ)
เกิดความอยาก |
|
8.ตัณหา
(กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา)
อยากยึดเป็นของตัวเอง (ตัวกู) |
|
9.อุปาทาน
(ความยึดมั่นถือมั่น)
ทำให้เกิด ที่อยู่ (ภพ) ใหม่ |
|
10.ภพ
(ที่อยู่ เช่น มนุษยโลก สวรรค์ พรหม)
มีการเกิด-ดับ |
|
11.ชาติ
(การเกิด)
เกิด แก่ ตาย |
|
12.ชรา / มรณะ |
12.1 จิตออกจากร่าง (ขันธ์ 5) เดิม
ไปเกิดในร่างใหม่ (จิตเป็นอมตะ) |
|
12.2 เวียนว่ายตายเกิดใน |
13.ความทุกข์
– เกิด แก่ เจ็บ ตาย 🡪 ทุกข์
– ผิดหวัง 🡪 ทุกข์
– สูญเสียสิ่งรัก 🡪 ทุกข์ |
|
14.เพราะมีอุปาทาน |