พระโกณฑธานะ ในพุทธุปบาทกาลนี้ ท่านพระโกณฑธานะ (ท่านธานะผู้ลามก ผู้ชั่วช้า ธาโน โกณฺโฑ ชาโต) มาบังเกิดเกิดในตระกูลพราหมณ์ ในพระนครสาวัตถีชื่อว่าธานมาณพ เมื่อเจริญวัยแล้วได้ศึกษาศิลปวิทยาของพราหมณ์จบไตรเพท ภายหลังได้บรรพชาอุปสมบทในพระพุทธศาสนา ตั้งแต่วันที่ได้อุปสมบท ปรากฏมีรูปหญิงรูปหนึ่ง เที่ยวติดตามไปข้างหลังของท่าน แต่ท่านไม่เห็นรูปนั้น มีแต่คนอื่นเห็น เพราะอกุศลกรรมเก่าที่เคยทำไว้เมื่อครั้งพระกัสสปพุทธเจ้า ครั้นท่านเข้าไปบิณฑบาตในบ้าน พวกมนุษย์ได้ถวายภิกษาแก่ท่านสองส่วนแล้วพูดว่า นี้ส่วนของท่าน นี้ส่วนของหญิงสหายของท่าน ตั้งแต่นั้นมาพวกมนุษย์จึงพากันเรียกท่านว่า โกณฑธานะ ส่วนพวกภิกษุผู้ไม่ได้รู้ความจริง เห็นเช่นนั้น เกิดความรังเกียจ กลัวว่าจะเกิดโทษแก่พวกตนด้วย จึงบอกให้อนาถบิณฑิกเศรษฐี ขับไล่ออกเสียจากวิหาร อนาถบิณฑิกเศรษฐี ก็ไม่ขับไล่ จึงบอกแก่นางวิสาขามหาอุบาสิกา นางวิสาขาก็ไม่ขับไล่เหมือนกัน
เรื่องราวของท่านนั้นทราบไปถึงพระเจ้าปเสนทิโกศล ผู้เป็นองค์พุทธศาสนูปถัมภ์ ทรงมีพระดำริที่จะกำจัดมลทินพุทธศาสนาให้สิ้นไป จึงเสด็จไปยังที่อยู่ของพระธานเถระ ขณะนั้น พระธานเถระอยู่ในห้อง เมื่อทราบว่าพระราชาเสด็จมา จึงออกไปรับเสด็จข้างนอก ภาพที่พระเจ้าปเสนทิโกศล ได้ทอดพระเนตรเห็น ก็คือภาพหญิงสาวยืนอยู่ข้างหลังพระโกณฑธานเถระ สมจริงดังข่าวลือ จึงเสด็จเข้าไปใกล้ๆ เพื่อทอดพระเนตรให้เห็นชัด แต่ภาพนั้น กลับหายไป จึงขออนุญาตท่านเข้าไปตรวจดูภายในห้อง ทรงตรวจดูด้วยพระองค์เองอย่างละเอียด แต่ก็ไม่พบหญิงสาวคนนั้น จึงเสด็จออกมาข้างนอก ประทับยืนที่เดิม ก็ทอดพระเนตรเห็นภาพหญิงสาวนั้นเหมือนเดิมอีก พระองค์ทรงทดลองเสด็จพระดำเนินเข้าๆ ออกๆ หลายครั้ง จนแน่พระทัยว่า รูปหญิงสาวนั้น ไม่ใช่ของจริง คงเป็นรูปที่เกิดขึ้นจากกรรมเก่าของท่านเอง ทรงแน่พระทัยว่ามิใช่ความประพฤติผิดลามกอย่างที่เป็นข่าวลือกัน ทรงพระดำริว่า “พระเถระคงจะลำบากด้วยอาหารบิณฑบาต อันเนื่องจากประชาชนรังเกียจท่าน” จึงกราบนมัสการนิมนต์ให้ท่านเข้าไปบิณฑบาตในพระราชวังทุกวัน ทรงให้ความอุปถัมภ์บำรุงท่านด้วยปัจจัย ๔ ไม่ให้ท่านต้องวิตกกังวลใดๆ อีกต่อไป
ตั้งแต่นั้นมา ท่านมีสุขภาพร่างกายแข็งแรง เพราะได้รับอาหารที่ดี สุขภาพจิตก็ดีขึ้น ท่านจึงมีโอกาสบำเพ็ญวิปัสสนากรรมฐานอย่างเคร่งครัด ไม่นานนักก็ได้บรรลุพระอรหัตผล และตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา รูปหญิงสาวก็ไม่ปรากฏอีกเลย ต่อมาได้มีมหาอุบาสิกานามว่าสุภัททา กราบอาราธนาพระบรมศาสดา พร้อมด้วยภิกษุสงฆ์ ๕๐๐ รูป ไปสู่อุคคนคร เมื่อถึงเวลาแจกภัตตาหาร พระอานนท์เถระรับหน้าที่แจกสลากแก่ภิกษุสงฆ์ ขณะนั้น ท่านพระกุณฑธานเถระ ได้แสดงอภินิหารเหาะขึ้นไปบนอากาศ บันลือสีหนาทแล้วขอจับสลากก่อน ซึ่งพระอานนท์เถระก็ให้ท่านจับก่อนตามประสงค์ แม้ในการแจกภัตรด้วยสลากครั้งอื่นๆ ท่านก็จะบันลือสีหนาท และขอจับสลากเป็นท่านแรกทุกครั้ง ด้วยเหตุนี้ พระบรมศาสดา จึงทรงยกย่องท่านในตำแหน่งเอตทัคคะ เป็นผู้เลิศกว่าภิกษุทั้งหลาย ในทางผู้จับสลากเป็นที่หนึ่ง
|
