พระทัพพมัลลบุตร ในพุทธุปบาทกาลนี้ ภิกษุ ๔ รูปเหล่านี้ คือ ปุกกุสาติ สภิยะ พาหิยะ กุมารกัสสปะ ได้มาบังเกิดในโลกมนุษย์นี้ และท่านพระทัพพมัลลบุตรเถระมาบังเกิดใน ราชสกุลมัลละพระองค์หนึ่ง ในอนุปิยนครมัลลรัฐ ในเวลาใกล้คลอด พระมารดาของท่านได้ทิวงคต คนทั้งหลายจึงยกร่างของพระนางขึ้นวางบนจิตกาธาน แล้วทำการฌาปนกิจ พอไฟสงบลงแล้ว พื้นท้องของนางนั้น ก็แยกออกเป็น ๒ ส่วน มีทารกกระเด็นขึ้นไปตกที่เสาไม้ต้นหนึ่ง ด้วยกำลังบุญของตน คนทั้งหลายอุ้มทารกนั้น ไปให้แก่ย่าท่านเลี้ยง ท่านย่านั้นเมื่อจะตั้งชื่อทารกนั้น จึงตั้งชื่อของท่านว่า ทัพพะ เพราะท่านกระเด็นไปที่เสาไม้จึงรอดชีวิต และท่านมี สร้อยชื่อ “มัลลบุตร” เพราะเกิดในราชสกุลมัลละ ท่านจึงมีชื่อเต็มว่า ทัพพมัลลบุตร
ทัพพมัลลบุตรราชกุมารนั้น นับแต่วันประสูติมามีพระชนม์ได้ ๗ ปี เห็นพระศาสดาพร้อมด้วยหมู่ภิกษุสงฆ์เสด็จจาริกไปในมัลลรัฐ ได้เข้าไปหาเสด็จย่าทูลอ้อนวอน ขออนุญาตบรรพชาในพระพุทธศาสนา เสด็จย่าของท่านจึงนำท่านไปเฝ้าพระศาสดา แล้วกราบทูลขอบรรพชาเป็นสามเณรจากพระศาสดา พระศาสดาทรงประทานอนุญาตให้พระเถระรูปหนึ่งทำการบรรพชาให้ทารกนั้น พระเถระนั้นรับพระพุทธดำรัสแล้ว ก็ให้ทัพพกุมารบรรพชา บอกตจปัญจกกัมมัฏฐาน (กัมมัฏฐานมีหนังเป็นที่ห้า กล่าวคือ เกสา โลมา นขา ทันตา ตโจ) ท่านได้บรรลุโสดาปัตติผลขณะที่จรดมีดโกนลงบนศีรษะครั้งแรก เมื่อจรดมีดโกนครั้งที่ ๒ ท่านบรรลุสกทาคามิผล เมื่อจรดมีดโกนครั้งที่ ๓ ท่านก็บรรลุ อนาคามิผล พอปลงผมเสร็จท่านก็ได้บรรลุอรหัตตผล
ท่านเป็นผู้เอาใจใส่ในกิจของสงฆ์เป็นอย่างดี ในครั้งหนึ่งได้มีความดำริว่า เราอยู่จบพรหมจรรย์แล้วควร จะรับภารกิจของสงฆ์ จึงได้กราบทูลความดำรินั้นแด่พระบรมศาสดา เมื่อพระองค์ทรงทราบแล้วได้ตรัสสาธุการว่า ดีละๆ ทัพพมัลลบุตร แล้วตรัสให้สงฆ์ สมมติท่านเป็นภัตตุทเทสก์ (ผู้แจกภัต) และเสนาสนคาหาปกะ (ผู้ปูลาดเสนาสนะ)
ครั้งนั้น พระศาสดาทรงดำริว่าพระทัพพนี้ยังเด็กอยู่ แต่ดำรงตำแหน่งใหญ่ จึงทรงประทานให้ท่านอุปสมบท ในเวลาที่ท่านมีพรรษา ๗ เท่านั้น หลังจากที่ท่านได้อุปสมบทแล้ว ท่านได้ตั้งใจทำกิจในหน้าที่ของท่านให้สำเร็จเรียบร้อยดี และท่านเป็นผู้ฉลาดในการนี้ด้วย จึงได้รับยกย่องจากพระบรมศาสดาว่า เป็นผู้เลิศกว่าภิกษุทั้งหลาย ผู้เป็นเจ้าหน้าที่จัดเสนาสนะ (เสนาสนปญฺญาปกานํ)
|
